Voyaga yetmagan bolalarni chet elga olib chiqish
Ota-onalarning roziligi — asosiy talab
Agar bolani boshqa davlatga doimiy yashash uchun ko‘chirishni rejalashtirsangiz, ota-onalarning ikkalasining ham roziligini olishingiz kerak bo‘ladi. Bunday rozilik bo‘lmasa, jiddiy muammolar yuzaga kelishi mumkin. Ayniqsa, agar ota-onalardan biri bolani chet elga chiqarishga qarshi boʻlsa, bu pasport rasmiylashtirilishining cho‘zilishiga yoki umuman rad etilishiga olib kelishi mumkin. O‘zbekistonning ichki ishlar organlari faqat pasport berishni rad etibgina qolmay, davlat chegarasini kesib o‘tishni ham to‘xtatish huquqiga ega. Agar bunday holat yuzaga kelsa, ushbu qaror sud orqali qayta koʻrib chiqilishi mumkin. Shu sababli oldindan hamma masalalarni kelishib olish va muammoni oldini olish maqsadga muvofiq.
Xorijga chiqish pasportini olish uchun nimalar kerak?
Bola uchun xorijga chiqish pasportini rasmiylashtirish unchalik murakkab emas, lekin ba’zi hujjatlarni yig‘ish talab qilinadi:
- Belgilangan shakldagi to‘ldirilgan ariza.
- Ota-onaning biometrik pasporti yoki ID-kartasi hamda bolaning tug‘ilganlik guvohnomasi (agar bola 16 yoshga to‘lmagan bo‘lsa).
- Agar ilgari xorijga chiqish pasporti berilgan bo‘lsa, uni ham taqdim etish lozim.
- Agar pasport dalil sifatida musodara qilingan bo‘lsa, tegishli organning qarori kerak bo‘ladi.
- Harbiy xizmatga chaqiriluvchilar uchun harbiy guvohnoma yoki harbiy komissariatdan ma’lumotnoma talab etiladi.
- Davlat boji to‘langanligini tasdiqlovchi kvitansiya.
- Ota-onalarning bolani chet elga olib chiqish uchun notarial tasdiqlangan roziligi.
Agar bola boshqa shaxsning kuzatuvida sayohat qilayotgan boʻlsa, kuzatuvchidan ham notarial tasdiqlangan majburiyat talab etiladi.
Yana bir nechta maslahat
Chet elga jo‘nab ketishdan oldin borayotgan davlatning elchixonasi yoki konsullik saytiga tashrif buyurish foydadan holi emas. U yerda vizalar va boshqa talablar bilan bog‘liq foydali ma’lumotlarni topishingiz mumkin. Shuningdek, borgan mamlakatingizdagi O‘zbekiston elchixonalari va konsulliklari manzillari hamda telefon raqamlarini yozib olishni unutmang. Favqulodda holatlar yuzaga kelsa, yordam so‘rash uchun murojaat qiladigan joyingiz bo‘ladi.
Yuristning tavsiyalari: muammolarni qanday oldini olish mumkin?
Ko‘p hollarda ota-onalardan biri bolani chet elga olib chiqishga rozilik bermasligi mumkin. Bunday vaziyatlarda mojaroning sud orqali hal qilinishi mumkin. Masalan, agar ota-onalardan biri shaxsiy kelishmovchiliklar sababli rozilik bermasa, sud yordamga kelishi mumkin. Ammo ortiqcha asabiylashish va xarajatlarning oldini olish uchun muammoni tinch yo‘l bilan hal qilishga harakat qiling. Ba’zan oddiy muloqot va kelishuv mojarolarni tezroq va yengilroq hal qilishga yordam beradi.
Bola bilan sayohat: yana nimalarni hisobga olish kerak?
Bolani chet elga olib chiqishda nafaqat huquqiy, balki amaliy jihatlarni ham e’tiborga olish kerak. Masalan, ba’zi davlatlar, hatto bola ota-onasi bilan sayohat qilayotgan bo‘lsa ham, alohida xorijga chiqish pasportini talab qiladi. Shuningdek, hujjatlarning borgan davlat tiliga tarjima qilingan nusxalarini oldindan tayyorlash maqsadga muvofiq — bu chegara nazoratida vaqt va asablarni tejaydi.
Xulosa
Bolani O‘zbekistondan chet elga olib chiqish faqat chiptalarni sotib olish va chamadonlarni yig‘ish bilan cheklanib qolmaydi. Yo‘lda noxush holatlarga duch kelmaslik uchun puxta tayyorgarlik ko‘rish zarur. Barcha zarur hujjatlarni oldindan tayyorlab, barcha manfaatdor tomonlarning roziligini oling va borgan mamlakatdagi kirish qoidalarini yaxshilab o‘rganing. Shunda sayohatingiz yoqimli va muammosiz o‘tadi.