2 dollarlik kupyuraning siri nimada?
Foto: youla.ru
2 AQSh dollarining ko'rinishi
Banknotaning old tomonida 1801-1809 yillarda AQShning uchinchi prezidenti bo'lgan Tomas Jefferson tasvirlangan. Zamonaviy kupyuraning orqa tomonida J. Trambullning "Mustaqillik Deklaratsiyasi" nomli suratining nusxasini ko'rasiz. Bu surat 1776 yil 4 iyulda Mustaqillik Deklaratsiyasining imzolanishi va Shimoliy Amerikaning 13 koloniyasining Buyuk Britaniya hukmronligidan chiqishini tasvirlaydi. Aynan Tomas Jefferson deklaratsiyaning matnini yozishda katta hissa qo'shgan.
Zamonaviy 2 AQSh dollari, 1976-yil seriyasi. Foto: mirtesen.ru
Ishlab chiqarilishi
Birinchi kupyuralar 1862 yilda chiqarilgan, ammo ular amerikaliklar orasida mashhurlik qozona olmadi. Ularning ko'rinishi hozirgidan farq qilardi, chunki Tomas Jeffersonning portreti faqat 1869 yilda aversga (kupyuraning old tomoniga) qo'yilgan. Amerika hukumati yangi pul belgilarini ommalashtirish uchun davlat xizmatchilarining ish haqi konvertlariga qo'shib qo'ydi va butun mamlakat bo'ylab aynan shu nominaldagi banknotalar raqamlariga asoslangan lotereyalar o'tkazdi. Ammo bu chora-tadbirlar vaziyatni o'zgartirmadi va ikki dollarlik banknotalar bir necha yil davomida chiqarilmadi.
1862-1863 yillarda chiqarilgan birinchi 2 dollarlik kupyura. Foto: dzen.ru
1976 yilda mustaqillikning ikki yuz yilligi sharafiga kupyura yana chiqarildi. Bu safar banknota yaxshi qabul qilindi va kolleksionerlar uni faol ravishda sotib ola boshladilar. Oddiy odamlar ham yangi pullarni saqlab qo'yish yoki darhol kolleksionerlarga sotishni afzal ko'rdilar, natijada bu nominaldagi pullar yana deyarli muomalada qolmadi. Hozirda bu 2 dollarlik kupyura katta qiymatga ega.
XXI asrda AQSh hukumati yana ikki dollarlik kupyurani muomalaga kiritishga urinib ko'rdi. 2003 yilda 3 bank har biri 16 ming nusxadan iborat cheklangan kolleksion seriyalarni chiqardi.
Bu nusxalar hozir ham kolleksionerlar uchun qiziq, lekin ularni topish oson emas.
2 dollarlik kupyura
Seriya raqami boshidagi harf pulning qayerdagi bankdan chiqarilganligini bildiradi.
B — Nyu-York
K — Dallas
G — Chikago
Shuningdek, 2003 yilda 121 million nusxadan iborat I seriyasi ham chiqdi. Ammo keng tarqalganligi sababli, bu kupyura katta qiymatga ega emas.
Shundan so'ng banknotalar 2009 va 2013 yillarda chiqarildi. Ularni ham kolleksiyalar uchun sotib olishadi, ammo ularning qiymati nominaldan birozgina yuqoriroq.
Nega ikki dollarlik banknotalar ommalashmagan?
Ikki dollarlik kupyura muomalaga kiritilgandan beri amerikaliklar turli sabablarga ko'ra undan foydalanishni xohlamaydilar. Bir necha marta ular deyarli muomaladan chiqib ketgan.
- Asosiy sabab shundaki, kassalardagi apparatlarda yana bir pul belgisi uchun joy yetishmasdi. Kassirlar avvaliga yangi pullarni bir dollarlik banknotalar qatoriga qo'yishar, bu esa chalkashlikka olib kelgan, keyinchalik esa ularni qabul qilishdan bosh tortishgan.
Foto: joom.ru
- Bir vaqtlar Amerika prezident saylovlarida saylovchining ovozi ikki dollar turadi, degan tushuncha mavjud bo'lgan, shuning uchun yuqori axloqiy qadriyatlarga ega aholi ikki dollardan qutulishga harakat qilgan.
- Bunday banknotalar ko'pincha ot poygalarida ham ishlatilgan: o'yinchilar stavka qo'yib, yutuqlarini ko'pincha ikki dollarlik banknotalarda olishgan. Atrofdagilarga qimorboz sifatida ko'rinishni istamagan odamlar esa bunday kupyuralarni umuman ishlatmaslikka harakat qilishgan.
- Ikki dollarlik banknotalar ba'zi paytlarda kolleksionerlar orasida qimmatli bo'lganligi sababli, oddiy odamlar ularni saqlab, mamlakat ichida yoki chet elda qayta sotish uchun saqlashgan.
- Ba'zilar esa 1 dollarlik kupyuralarni ishlatish qulayroq deb hisoblashadi, chunki ulardan qaytim olish osonroq.
Ikki dollarlik banknotalar qancha turadi?
Kolleksion banknotalarning narxi ularning noyobligi, chiqarilgan yili va holatiga bog'liq. Masalan, 1976 yil namunalari qimmat emas, chunki ular keng tarqalgan, ammo Mustaqillikning yubileyiga bag'ishlab chiqarilganligi sababli qiymatga ega. Belgilari muhrlangan banknotalar esa biroz qimmatroq bo'ladi.
Eng qimmatlari 1800 yilda chiqarilgan ikki dollarlik banknotalardir. Ularning narxi hozirgi minglab dollargacha yetadi. 2003 yilda banklar bu kupyuraning kolleksion seriyalarini chiqardi. Cheklangan tiraj va noyoblik tufayli ularning narxi bir necha yuz dollargacha yetishi mumkin. Ammo shu yilning I seriyasi arzonroq, chunki ular har ikkinchi odamda mavjud. Aynan shu kupyuralar ko'pincha so'rovlar bo'yicha yuboriladi, sovg'a qilinadi yoki omad talismani sifatida sotiladi.
Aytgancha, kolleksionerlar orasida Federal rezerv bankining muhrlari bo'yicha ikki dollarlik banknotalarni yig'ish qiziqarli yo'nalish hisoblanadi. AQShda jami 12 ta bank mavjud, shuning uchun to'liq kolleksiya uchun 12 xil harfli kupyuralar kerak bo'ladi.
Ikki dollarlik banknotalar nafaqat kolleksionerlar uchun qimmatbaho nusxa, balki amerikalik qarindoshlar yoki do'stlarga olib kelinadigan suvenir hamdir.
Foto: olx.uz
Olx saytida 2 dollarlik kupyura, uning kamyobligidan kelib chiqqan holda, hozirda 60 ming so‘mdan 5 million so‘mgacha bo'lgan narxlarda sotilmoqda. Bu narxlar kupyuraning holati, chiqarilgan yili va kolleksionerlar orasidagi talabga qarab farq qilishi mumkin.
