Maktabga arzon tayyorlanish sirlari: tajribali oyijonlardan maslahatlar
Hozirda o‘sha maktab bozorlariga zamonaviy muqobillar paydo bo‘ldi: savdo markazlari, do‘konlar tarmoqlari (Korzinka, Makro, Magnum), mahalliy (Uzum, Express24) va xorijiy (Wildberries, Ozon) onlayn-bozorlar. Shunday bo‘lsa-da, katta bozorlar hamon gavjum. Men tanishlarimdan buyum va kanselyariya mahsulotlarini qayerdan sotib olishni ma’qul ko‘rishlari va maktab xaridlari uchun qancha sarflashlarini so‘rab chiqdim.
Birinchi marta — birinchi sinfga
Azizaning aytishicha, portfel va o‘quv qurollarini bolaga maktabning o‘zi sovg‘a qilinadi. Formaga kelsak, 2018-yildan beri yurtimizda yagona maktab formasini joriy etishga urinishmoqda, ammo hozirgacha buning natijasi ko‘rinmadi. Maktabgacha va maktab ta’limi vazirligi boshqarma boshlig‘i Azamat Kamolovning ta’kidlashicha, bu yil ham har bir maktab, avvalgidek, talablarni o‘zi belgilaydi. Azizaning farzandlari boradigan maktabda o‘g‘il bolalar uchun forma: uchlik komplekt (ko‘k rangli kostyum, shim, nimcha), bo‘yinbog‘ va oq ko‘ylakdan iborat.
“Biz telegramda ota-onalar uchun alohida guruh ochdik va maktabga bozorlikni kim qayerda qilishini muhokama qila boshladik. Ba’zilar yarmarkali do‘konlar manzillarini bo‘lishdi. Ko‘pchilik Sergeli dehqon bozori va "Do‘stlik" bozorini maqtadi, lekin u yerda bizga kerakli ko‘k rangli formani topish qiyin ekan.
Foto: unsplash.com
Avvaliga do‘kon va bozorlarga borgim kelmadi. Uzum’ga kirdim va chegirmali narxda 120 ming so‘mga ko‘ylaklarni ko‘rdim — menga bu ancha qimmatdek tuyuldi, ustiga-ustak ishlab chiqaruvchi ham noma’lum, materiali qanaqa, bilmayman. Shundan keyin "Bek-Baraka" bozoriga borib, "Abu Saxiy" savdo markazidan kerakli hamma narsani topdim. Ikkita havo o‘tkazadigan, yaxshi oq ko‘ylaklarni 100 ming so‘mdan, maykalar 14 ming so‘mdan, jismoniy tarbiya uchun sifatli oq futbolkalarni 45 ming so‘mdan va trikoni esa 50 ming so‘mga sotib oldim.
Eng qiyini sifatli kostyum topish bo‘ldi. Narxlarning boshlanishi 380 ming so‘mdan. Turkiyada ishlab chiqarilgan komplektni chegirma bilan 880 ming so‘mga xarid qildim. 160 mingga to‘qilgan nimcha va 140 mingga almashtirib kiyish uchun shim ham oldim. Bolalar poyafzalini har doim "Do‘stlik" bozoridagi tanish do‘kondan sotib olaman — mokasinlarni o‘sha yerdan 100 ming so‘mga xarid qildim», — deydi Aziza.
Aziza bozorda birinchi sinfga boradigan o‘g‘li uchun kiyim-kechakka taxminan 1,6 million so‘m sarfladi.
Foto: salonpola.ru
Narxlar kun sayin oshib boradimi?
Viktoriya A. xaridlarga strategik jihatdan yondashadi. Uning qizi 3-sinfga boradi. Ota-onalar davlat maktabidagi pullik sinf uchun oyiga 1,5 million so‘m to‘laydi. O‘quv daftarlari va kitoblarni maktabning o‘zi ta’minlaydi, ammo qo‘shimcha darsliklar va sinfdan tashqari o‘qish uchun kitoblarni sotib olish kerak bo‘ladi.
Odatda maktab formasi bo‘yicha o‘quv yili boshlanishiga yaqin ma’lum qilinadi, shu sababli Viktoriya bozorlik qilishga shoshilmaydi. Bu yil qizlar uchun ko‘k rangdagi yubka, nimcha va oq kofta olish kerak ekan. Kiyimlarni hozircha savdo markazlaridan xarid qilmoqchi.
"Ryukzak sotib olsa bo‘ladigan hamma yerni qarab chiqdim: Xitoy saytlaridan tortib Telegram-kanallari va marketpleyslargacha. Odatda Uzum’dan faqat sinovdan o‘tgan narsalarni buyurtma qilaman. U yerda yuqori sifatli narsalar bilan birga umuman sifati yomon tovarlar ham talaygina. Lekin bu safar Uzum’dan hech narsa topa olmadik. Oxiri, ryukzakni Mirobod bozoridan 365 ming so‘mga xarid qildik.
Sport formasini "Kompas"dan, Turkiyaning "Indenim" do‘konidan arzon narxda sotib oldim. Endi yana ikki juft poyabzal sotib olish kerak — doimiy va almashtirib kiyishga. Charm sandallarni "Perlina"dan oldik — u yerda 3 oyga bo‘lib to‘lash imkoniyati mavjud. 700 ming so‘mni bo‘lib to‘lash juda qulay. Almashtirib kiyishga esa "Di-sport"dan chegirmada kedilar oldik.
O‘quv qurollarining ko‘p qismi o‘tgan yildan qolgan, shuning uchun Qatortol va "Kanstik"dan faqatgina zarur narsalarni sotib olamiz — u yerdan bemalol ajoyib tovarlarni topish mumkin. "Солнечный" yoki "Abu Saxiy"ga borsangiz ancha tejamli chiqadi, lekin u yerga katta bozorlik uchun borsangiz arziydi, bizga esa ko‘p narsa kerak emas. Kichkinalarim katta bo‘lganda (uning yana ikki farzandi bor), ehtimol, ulgurji bozorlarga borarman", — deb o‘z fikri bilan o‘rtoqlashdi Viktoriya.
Viktoriya xaridlar uchun 2,5 million so‘m ajratgan edi, ammo hozirning o‘zidanoq u ko‘pi bilan 1,5 million sarflashini yaxshi biladi.
Yana u bolalar uchun yaxshi poyabzal do‘konlarini ham tavsiya qilib o‘tdi:
- Amelly by Perlina — poyabzallarni bo‘lib-bo‘lib to‘lashga xarid qilish mumkin
- Vicco — u yerda ustama va qo‘shimcha foizlar yo‘q
- Chado.uz — do‘konda keshbek tizimi mavjud.
Foto: coolchess.ru
Chet eldan yoki onlayn xaridlar
Aleksandraning qizi ham 3-sinfga boradi — u xususiy maktabda o‘qiydi, shuning uchun maktab jihozlari va darsliklarning ko‘p qismini maktab tomonidan beriladi. Maktab formasi — havorang polo va jinsi shim.
"Hozir Moskvadaman, shuning uchun hamma narsani Ozon va Wildberries’dan sotib olyapman. Toshkentda buyurtma qilish noqulay. Bu yerda esa istagancha buyurtma berasan, ertasiga yetkazib berishadi, kiyib ko‘rasan va mos kelsa, olib qolasan, bo‘lmasa yo‘q (xuddi Uzum’dagidek). Bu taksi yo‘lkira va asablarni tejashga yordam beradi.
Men ikki to‘plam forma, ikki juft poyabzal (doimiy va almashtirib kiyishga), jismoniy tarbiya formasi — futbolka, shortik, krossovka, gimnastika kiyimlari — cheshkalar, losina, suzish kiyimini olaman. Kerakli narsalarni bittada emas, doim bo‘lib-bo‘lib sotib olishga harakat qilaman. Chunki bola tez o‘sishini va kiyimlarning ko‘p qismi tez kichrayib qolishini hisobga olish kerak. Shuningdek, flomasterlar yoki ruchkalar kabi qo‘shimcha kanselyariya mahsulotlarini ham onlayn sotib olishimiz mumkin", — deydi Aleksandra.
Aleksandraning hisob-kitoblariga ko‘ra barcha xaridlarga taxminan 4–4,5 million so‘m yetadi.
Maktab bozoriga tayyorgarlik ko‘rayotganingizda AVO platinum kredit kartasini ochib, o‘zingiz uchun qo‘shimcha hamyonga ega bo‘lishingiz mumkin. Virtual kartani bepul ochishingiz va xaridlar uchun 50 million so‘mgacha kredit limitini olishingiz mumkin. Agar sarflangan summani 45 kungacha bo‘lgan imtiyozli davr ichida qaytarsangiz, foizlar to‘lashga to‘g‘ri kelmaydi. Karta bilan mamlakat ichida ham, xorijda ham xaridlar qilish mumkin. Qulay tomoni shundaki, kreditga olingan pulni sarflamasdan, shunchaki zaxira sifatida ham hisobda saqlashingiz mumkin. Pullarni sarflamaguningizcha, sizga foizlar hisoblanmaydi.
Imkoniyatdan foydalaning
AVO platinum kredit kartasidan foydalaning va pullarni 45 kungacha 0% bilan qaytaring
Foto: timeout.ru
Bola qancha katta bo‘lsa, tajriba ham shuncha ortaveradi
Viktoriya G. bu yil o‘g‘lini 7-sinfga yuboryapti. O‘tgan yili u kiyimlarni (ko‘ylak, shim, jismoniy tarbiya uchun forma, poyabzal va boshqalar) Moskvadagi turli savdo markazlaridan xarid qilgandi. Ikkita kalta yengli ko‘ylak, uchta shim, sport shimi va poyabzalga 1,5–2 million so‘m sarflagandi. Ularning orasida eng qimmati — taxminan 700 ming so‘mlik poyabzal. Daftar, kundalik va boshqa o‘quv qurollarini esa WB’dan buyurtma qilgandi, chunki u yerda tanlov keng va narxlar qulay. Taxminan 300 ming so‘m atrofida xarajat qilgan.
Foto: riamo.ru
"Men bozorma-bozor yurishni yomon ko‘raman, u yerda odam ko‘p va doim narxlarni so‘rab yurish kerak. Ammo bu yil WB’da ham narxlar keskin oshib ketdi, Uzum’da esa asosan mahalliy ishlab chiqaruvchilarning mahsulotlari sotiladi, daftarlarning sifati yaxshi emas, yana muqovalari ham zamondan ortda qolgan — bu esa o‘smirlar uchun juda muhim. O‘tgan yili Uzum’dan ryukzak sotib olgan edim, atigi 3 kun foydalanildi xolos. Shuning uchun bu yil katta ehtimol bilan "Qatortol"ga boraman. Ko‘p narsa olmoqchi emasman, chunki hozir kerakli narsani istagan vaqtda topish mumkin.
Shim va ko‘ylaklarni "Just" kabi do‘konlardan sotib olmoqchiman. Chunki farzandimga to‘g‘ri keladigan o‘lchamlar endi topiladi. Hozir bozordagi narxlar ko‘pincha o‘rtacha darajadagi butiklardan qimmatlashib ketdi. Masalan, dugonam qiziga “Kadisheva”dan forma sotib olibdi: uzun yengli ko‘ylak, ikkita kalta yengli ko‘ylak, yubka, ikki juft paypoq va bo‘yinbog‘ 1,5 million so‘mga tushibdi — juda qimmat. Menimcha, maktab formalari ko‘p pul sarflashga arzimaydi: chunki bola tez o‘sadi va kiyimlarini esa tez eskirtirib qo‘yadi. Yaxshisi, sifatli, ammo arzonroq narxdagi variantlarni olish kerak: ko‘ylak uchun 200 minggacha, shim uchun 300 minggacha sarflagan yaxshi. Ammo poyabzaldan pulni ayamaslik kerak: u namga chidamli va pishiq bo‘lishi kerak", — deydi Viktoriya.
Viktoriya bu yil taxminan 1 million so‘m: 600 ming kiyim-kechaklar uchun (ryukzaksiz) va 400 ming o‘quv qurollari uchun sarflashni rejalashtirmoqda.
Foto: unsplash.com
Oldingizga aniq reja qo‘ying, shunda hammasi oson kechadi
Veronikaning qizi 11-sinfda o‘qiydi. Bozorlik qilishga qizining o‘zi chiqadi, hamrohlik qilish shart emas. Uning aytishicha, ilgari kiyimlar arzonroq edi, ammo farzandining yoshi bilan birga narxlar ham o‘sib bormoqda.
"Biz xaridlarni "O‘rikzor", "Qatortol" yoki "Atlas" savdo markazidan qilishni rejalashtiryapmiz. "O‘rikzor" yashash joyimizga yaqin, "Qatortol"da esa qulay — tanlov keng, turk mahsulotlari bor, kanselyariyani ham o‘sha yerdan olamiz. 200–300 ming so‘mlik yubkalar, 250–350 ming so‘mlik loferlarni ko‘rib qo‘ydik, yana sumka, ko‘ylak va boshqa mayda-chuyda narsalar kerak bo‘ladi", — deydi Veronika.
Veronika kiyim-kechak uchun 1,5 million so‘m ajratgan.
|
Mahsulotlar |
Yunusobod bozoridagi maktab |
Kanstik | Macro | Korzinka | Uzum | WB |
|
Daftar 12 varaq |
600–1 000 | 600 | 550 | 590 | 500–1 800 (qadoqda 5/10 dona) |
13 500–20 000 (donaga) Ulgurji– 5 000 (qadoqda 100 dona) |
|
Daftar 48 varaq |
2 500 dan | 4 500–9 000 | 2 450 | 2 190–11 990 | 5 000–10 000 (3,5,10 talik qadoqlarda) |
15 700 –30.000 (donaga) Ulgurji 9 000 (qadoqda 50, 80, 100 dona va h.k.) |
|
Daftar 96 varaq |
4 500 dan | 5 300–27 000 | 4 450 | 3 990 | 8 000–20 000 (3,5,10 talik qadoqlarda) | 20 000–60 000 |
| Kundalik | 5 000–30 000 | 4 500–12 000 | 9 000–77 000 | 19 300–145 000 | ||
| Rasm daftari | 7 000–10 000 | 6 000–26 000 | 6 990–9 990 | 4 000–60 000 | 17 800–100 000 | |
| Qalamdon | 50 000–100 000 | 30 000–120 000 | 12 000 | 19 990–29 990 | 7 000–370 000 | 15 000–5 700 000 |
| Ryukzak | 130 000–180 000 | 200 000–2 000 000 | 92 990 | 50 000–1 900 000 | 50 000–14 000 000 |
*Kerakli ba’zi tovarlarning narxlari
*Narxlar so‘mda ko‘rsatilgan
Birinchi marta maktab bozor qilayotganlar uchun layfhaklar
- Maktabdan kerakli narsalar ro‘yxatini so‘rab oling. Shunda ortiqcha xarajatlardan qutulasiz.
- Hamma narsani birdan va ko‘p miqdorda sotib olmang. Ayniqsa, bitta farzandingiz maktabga borsa. Tajribali onalar avval kamgina olib, kerak bo‘lgan paytda qo‘shimcha xaridlar qilishni maslahat berishmoqda. Hozirda barcha tovarlarni istalgan paytda topish mumkin. Faqatgina katakli 12 varaqli daftarlardan zaxira ko‘proq olish tavsiya etiladi.
- Do‘konlarning ijtimoiy tarmoqlaridagi aksiya va chegirmalarini kuzatib boring. Foydali takliflarni izlang, masalan, mavsumiy poyabzallar sotuvi, "ikkinchisi tekinga", "1+1=3" kabi aksiyalar, shuningdek, foizsiz bo‘lib to‘lash imkoniyati mavjud joylarni bilib oling.
- E’tibor bilan kuzating va narxlarni taqqoslang. Ko‘pincha brend mahsulotlarni bozorlardagiga qaraganda arzonroq narxlarda topish mumkin.
- Darsliklarni yuqori sinf o‘quvchilaridan sotib oling. Bu bozordagidan arzonroqqa tushadi.
- Qimmat kiyimlarni xarid qilmang. Ayniqsa, oq ko‘ylaklar va futbolkalarni. Bolalar, qanchalik ehtiyot qilib kiymasin, baribir kiyimlarini doim yirtishadi, kir qilishadi, biror-joyga ilintirb olishadi. Buning ustiga, ularning o‘lchami farzandingizga tezda kichkina bo‘lib qoladi.
