Pulli gap
8 aprel
ico2K

Oyiga 600 000 so'mga yashash mumkinmi?

O‘zXDP yetakchisi Ulug‘bek Inoyatov 2019 – yilda bo‘lib o‘tgan saylovoldi dasturida Toshkent shahrida oyiga 2,5 million so‘m maosh oladigan bitta boquvchi besh kishilik oilani bemalol boqishi mumkinligini aytib o‘tgan edi. Bu pulga iste’mol savatining 110-120 ta zarur mahsulotini sotib olish mumkinligini iqtisodchilar hisoblab chiqqanligini ta’kidlab o‘tgan.
article-image

Foto: iphones.ru

Keling, 2024-yilga kelib bir kishi 500.000 emas, inflyatsiyani hisobga olgan holda hech bo‘lmasa 600.000 ga yashay oladimi - yo‘qmi, ko‘rib chiqamiz. 

Bu ma’lumotlar yordamida siz, o‘z byudjetingizni tahlil qilib chiqishingiz va pulingizni tejash to‘g‘risidagi qo‘shimcha ma’lumotlarga ega bo‘lishingiz mumkin.

Bir oylik oziq-ovqat narxi

Kundalik transport va gigiyena kabi xarajatlar mavjud bo'lsa-da, keling, eng muhim bo'lgan oziq-ovqat xarajatlariga to'xtalib o'tamiz.

Haftada bir marotaba bozorlik qilsangiz, 7 yoki 14 kunlik menyuni oldindan hisoblab, shunga yarasha mahsulotlarni sotib olgan ma’qul. Muddati tez tugaydigan mahsulotlarni faqat 2-3 kunda sotib olgan ma’qul, aks holda mahsulotlar isrof bo‘lishi xavfi bor.

Misol uchun bir kishiga 2 haftalik sog‘lom menyu uchun o‘rtacha ushbu mahsulotlar kerak bo‘ladi: (eng arzon go‘sht) 1,5 kilo tovuq go‘shti  - 100.000 so‘m, 2 kilo meva (barcha mavsum uchun eng arzon simirenko olma) - 35.000 so‘m, 20 ta tuxum -  47.000 so'm, 1 kilodan mavsumiy sabzavot (salat va ovqat uchun) - 40.000 so'm, 200 gr sariyog' - 15.000 so‘m, non va non mahsulotlari - 25.000 so‘m, 1 kilo guruch - 22.000 so‘m, 800 gramm makaron - 17.800 so‘m, yarim litr yog‘ - 11.800 so‘m.

Ushbu iste'mol savati minimum mahsulotlarni o‘z ichiga oladi. Shirinlik, sut mahsulotlari kabi qo‘shimcha kerakli oziq-ovqatlarni hisoblamagan taqdirimizda ham 2 hafta uchun bitta odamga o‘rtacha 353.600 so‘m ketadi. 4 hafta uchun esa eng kami 700.000 so'm.

Albatta bir oy faqat makaron, kartoshka, sabzi, piyoz bilangina ovqatlansa ham bo‘ladi. Shunda oyiga 500.000 so‘m sarflash mumkin.  Lekin bu sog‘lig‘ingiz uchun jiddiy stress bo‘lib, kelajakda dorilarga ko‘proq pul sarflashingizga to‘g‘ri keladi.

Uyda ovqatlanish arzonroqmi?

Solishtirish uchun poytaxtdagi o‘rtacha narxlarni olamiz. Agar kuniga 3 mahal ko‘chada ovqatlansangiz, uyda ovqatlanishga solishtirganda 3 baravar ko‘proq pul ketishi ehtimoli katta. 

Misol uchun odatiy oshxonada 1 mahal choy va non bilan biron ovqat olish o‘rtacha 38.000 so‘m tursa, uyda tayyorlangan ovqat narxi kuniga 38.000 va ba’zida bundan ham kamroq chiqishi mumkin. Biz taxminan 4 ta porsiya uchun mastava tayyorlashga ketadigan masalliqlarning narxini hisobladik. Bir porsiya mastavani uyda tayyorlash taxminan 7000 turadi.

Misol uchun, ichimlik va salatsiz, kafeda va uyda taomlar narhining farqi:

Bir porsiya hisobini olamiz Kafeda Uyda
 Bir chinni mastava  25 000 so'm  7 000 so'm
 Non  2 500 so'm  1 000 so'm

Uyda ovqat tayyorlashning noqulay tomoni shundaki, agar bir o‘zingiz yashasangiz va kuni bo‘yi ishlasangiz bunga vaqtingiz qolmaydi. 

Albatta ko‘chadagi oshxonalarda uy taomlarini emas 2.000 so‘mga pirojki yoki 4.000 so‘mga gumma sotib olib tanovul qilsangiz ham bo‘ladi. Lekin kuniga bir necha mahal bunday qovurilgan va yog‘li taomlarni yeyish sog‘lig‘ingizga jiddiy ta’sir ko‘rsatadi. Natijada, yuqorida aytib o‘tganimizdek, pul tejayman deb keyinchalik jigar yoki oshqozoningizni davolashingiz ancha qimmatga tushadi.

Oziq-ovqat uchun pulni qanday tejash mumkin?

Yuqoridagi hisob-kitoblarga ko‘ra nisbatan eng tejamkor sog‘lom menyu bir kishiga 700.000 so'm ga to‘g‘ri keladi. Lekin to‘liq sog‘lom menyu bir kishiga oyiga masalliqlarga va parhez turiga qarab 1 000.000 so‘mdan qimmatroq ham bo‘lishi mumkin. 

Bu pulni mahsulotlar savatining sifatini yo‘qotmasdan turib ozgina bo‘lsa ham tejasa bo‘ladi.

Qadoqlangan emas, kiloli mahsulotlarni bozordan sotib oling

Do‘kon va supermarketlarga yetib kelgunicha mahsulotlar bir nechta sotuvchi qo‘lidan o‘tadi, biz har bir sotuvchi uchun qo‘shimcha pul to‘laymiz. Ulgurji omborga borib, arzonroq mahsulotlarni sotib ololmaysiz. Shuning uchun, yetkazib beruvchidan do‘konga kelgunicha yetkazish yo‘li qanchalik qisqa bo‘lsa, shuncha yaxshi. Bozorda yoki keng tarmoqqa ega oddiy do‘konda xarajat qilish arzonroq.

Yana, mahsulot ishlab chiqaruvchi o‘zining barcha xarajatlarini narx ichiga kiritadi. Shu sababli kiloli mahsulotlar qadoqlanganlarga qaraganda arzonroq.

Foto: aktualno.uzFoto: aktualno.uz

Mavsumiy mahsulot sotib oling

Xaridor mahsulotni saqlash, yetkazib berish va ommabopligi uchun qo‘shimcha haq to‘laydi. Shuning uchun mavsumiy va mahalliy mahsulotlarni sotib olish yaxshiroqdir. Yozda tarvuz, shaftoli, uzum, pomidor va bodring sotib olsangiz, noyabrdan boshlab olma, karam, lavlagi, oshqovoq kabi mavsumiy mahsulotlarni sotib oling. 

Albatta, qishda bir kilo qulupnay olib yesangiz ham bo‘ladi, lekin bu pulga bir haftalik meva va sabzavot olish mumkinligi yodingizda bo‘lsin.

Foto: imghub.ruFoto: imghub.ru

Odatiy mahsulotlarni tanlang

Kartoshka, sabzi, lavlagi, piyoz va turp oddiy taomlar sifatida mashhur. Lekin ularni ko‘pchilik nazariga ilmasligi mumkin. Biz delikates deb hisoblagan taomlar esa o‘z mamlakatlarida oddiy mahsulot bo‘lishi mumkin - Fransiyadagi kashtan yoki Lotin Amerikasidagi kinoa kabi. 

Oddiy mahalliy mahsulotlar import mahsulotlaridan ko‘ra yomon emas. Agar o‘ziga xos taomni xohlasangiz, internetdagi retseptlar yordamida oddiy mahsulotlardan ham g‘ayrioddiy taom tayyorlash mumkin.

Mashhur bo‘lmagan mahsulotlar ham arzon va kutilmagan darajada mazali bo‘lib chiqishi mumkin. Jigar laxm go‘shtidan ko‘ra arzonroq bo‘lganiga qaramay, undan ajoyib taomlar tayyorlasa bo‘ladi. 

Foydasiz lekin mazali mahsulotlarga kelsak, ularni me’yorida tanovul qilish cho‘ntagingizga ham, sog‘lig‘ingizga ham katta zarar yetkazmaydi. Misol uchun shokolad, chips va kola kabi mahsulotlarni bir haftada bir iste’mol qilsangiz, ularni oldindan rejalashtirib, menyuingizni tuzing.

Xulosa:

  • Menyuingizni rejalashtiring, bu pulingizni va vaqtingizni tejaydi.
  • Iloji borichida uyda ovqatlaning, kafeda siz nafaqat ovqat, balki servis, ijara, maosh uchun qo’shimcha foiz to’laysiz.
  • Mavsumiy va odatiy ovqatlarni tanlang. Ekzotika uchun ortiqcha pul to'lamang.
  • O’rtacha sog’lom odam, ayniqsa faol hayot tarzida yashasa, juda tejasa ham bir oyda 600.000 so’mga yashay olmaydi, lekin rejalashtirish yordamida pulini tejashi mumkin.
Fikr qoldiring
Barcha sharhlar chop etilishidan oldin moderatsiyadan o'tadi
Biz cookie-fayllardan foydalanamiz. Saytdan foydalanishni davom ettirish orqali siz roziligingizni bildirasiz