Pul masalasi
31 iyul
views37K

O‘zbekistonda elektr energiyasi qanchalik qimmat?

Elektr energiya narxlarini qo‘shni mamlakatlar bilan solishtiramiz.
article-image

Foto: narkor.ru

O‘zbekistonda elektr energiyasi narxi

Elektr energiyasi narxlari iste'molchilar uchun muhim masalalardan biri bo‘lib, bu iqtisodiy hayotning har bir sohasiga ta'sir ko‘rsatadi. O‘zbekiston uchun elektr energiyasi narxlarini qo‘shni mamlakatlar bilan solishtirish, bizga bu borada aniqroq tasavvur hosil qilish imkonini beradi.

Elektr energiya narxlari

1 kVt/soat uchun belgilangan narxlar

Mamlakat Narxi milliy valyutada (so'm/kVt/soat) Narxi AQSh dollarida
Tojikiston

36,2 diram/kVt/soat

(0,362 somoni)

0,034
O'zbekiston 450 so'm/kVt/soat 0,036
Qirg'iziston 3,28 som/kVt/soat 0,039
Ozarbayjon 0,08 manat/kVt/soat 0,047
Qozog'iston 23,13 tenge/kVt/soat 0,048
Afg'oniston 3,75 afg'oni/kVt/soat 0,052
Rossiya 5,53 rub/kVt/soat 0,063
Belarusiya 0,252 bel.rub/kVt/soat 0.077
Gruziya 0,23 lari/kVt/soat 0,085
Turkiya 3,1 lira/kVt/soat 0,094
Ukraina 4,3 grivna/kVt/soat 0,10
Armaniston 48,8 dram/kVt/soat 0,13
Elektr muammosidan qanday qutulish mumkin?

Elektr energiyasi iste'molining ijtimoiy normasi

Elektr energiyasini tejashni rag'batlantirish va aholi ijtimoiy himoyasini kuchaytirish maqsadida ko'plab mamlakatlarda elektr energiyasi istemolining ijtimoiy normasi joriy qilingan. Bu norma doirasida foydalaniladigan elektr energiyasi uchun aholi imtiyozli tariflarda to'laydi. Bu tariflar har bir mamlakatda turlicha bo'lib, tariflarning belgilanishi turli omillarga bog‘liq. Misol uchun, uy turi (xususiy uy yoki ko‘p kvartirali uy), isitish tizimi va elektr energiyasini iste’mol qilish maqsadi (yuridik shaxs yoki jismoniy shaxs) kabi jihatlar hisobga olinadi.

Normadan oshgan hollarda esa qo'shimcha to'lovlar qo'llaniladi.

Ijtimoiy norma har bir mamlakatda o'z qonunchiligi va iqtisodiy holatiga ko'ra belgilanadi. Umuman olganda, bu norma bir kishi uchun bir oyda belgilangan kVt⋅soat miqdorida bo'ladi.

Bir oy uchun belgilangan norma

Mamlakat Bir oy uchun normativ tarif kVt⋅soat Qo'shimcha ma'lumotlar
Belarusiya Bir kishi uchun 60-90 90 elektr pechka, 60 gaz plitasi
Qozog'iston Bir kishi uchun 90-110 110 elektr pechkalari bilan
Rossiya Bir kishi uchun 96* Hududga qarab o'zgaradi
Gruziya 101  
O'zbekiston 200  
Armaniston 200-400 Maishiy yoki tashkilot
Turkiya 240  
Ukraina 250  
Ozarbayjon 400  
Qirg'iziston 700  

*Rossiyaning ayrim hududlarida elektr energiyasi iste'moli bo'yicha limit belgilanmagan. Belgilangan hududlarda esa bu raqamlar turlicha. Masalan, Moskvada birinchi oila a'zosi uchun limit 75 kVt soat qilib belgilangan (keyingi a'zolar uchun tarif niqdori kamroq), Orlov shahrida esa har bir kishi uchun 190 kVt soat. Rostovda o'rtacha limit 96 kVt soat qilib belgilangan.

Qo'shni mamlakatlarda oylik ish haqidan qancha qismi elektr energiyasiga sarflanadi?

Bir oylik elektroenergiya narxini hisoblash uchun o'rtacha miqdor, ya'ni taxminan 500 kVt/soat elektr energiyasi narxi turli mamlakatlarda oxirgi tariflarga ko'ra qanday ekanligini aniqlaymiz:

500 kVt/soat uchun o'rtacha narx AQSh dollarida

Mamlakat Narxi milliy valyutada (so'm/kVt/soat) Narxi AQSh dollarida
Qirg'iziston 554 som 6,58
Tojikiston 181 somoni 17,03
Afg'oniston 1875 afg'oni 26,46
O'zbekiston 360 000 so'm 28,60
Ozarbayjon 49 manat 28,82
Qozog'iston 15 000 tenge 31,64
Rossiya 2750 rubl 31,71
Gruziya 100 lari 36,84
Belarusiya 126,85 bel.rubl 38,49
Turkiya 1418,95 lira 43,15
Ukraina 1875 grivna 45,46
Armaniston 23 000 dram 59,22

Ushbu hisob-kitoblarga asoslanib, o'rtacha oylik daromadning qancha qismi elektr energiyasi to'loviga sarflanishini aniqlaymiz:

Ish haqining qancha foizi 500 kVt soatga sarflanishi

Mamlakat O'rtacha ish haqi/ AQSh dollarida 500 kVt/soat narxi/ AQSh dollarida Oylikdan sarflanadigan foiz miqdori
Qirg'iziston 400 dollar 6,58 dollar 1,65%
Rossiya 800 dollar 31,71 dollar 3,96%
Ozarbayjon 550 dollar 28,82 dollar 5,24%
Gruziya 700 dollar 36,84 dollar 5,26%
Belarusiya 670 dollar 38,49 dollar 5,74%
Qozog'iston 530 dollar 31,64 dollar 5,97%
Turkiya 700 dollar 43,15 dollar 6,16%
O'zbekiston 390 dollar* 28,60 dollar 7,33%
Armaniston 770 dollar 59,22 dollar 7,69%
Ukraina 440 dollar 45,46 dollar 10,33%
Afg'oniston 250 dollar 26,46 dollar 10,58%
Tojikiston 130 dollar 17,03 dollar 22,13%

*O'zbekiston statistika agentligining nominal hisoblangan o' rtacha oylik ish haqi bo 'yicha ma' lumotlari asosida.

Xulosa

Yuqoridagi ma'lumotlardan ko'rinib turibdiki, O'zbekistonda elektr energiyasi narxi o'rtacha darajada bo'lib, qo'shni mamlakatlarga nisbatan raqobatbardoshdir. Elektr energiyasiga oylik daromadning qariyb 7,33% qismi sarflanadi. Bu ko'rsatkich boshqa mamlakatlar bilan solishtirganda o'rtacha darajada.

Konditsionerlarni qanday tanlash kerak?
Fikr qoldiring
Barcha sharhlar chop etilishidan oldin moderatsiyadan o'tadi