O'zbekistonda pulli parkovka narxi boshqa davlatlardan qimmatmi?
Avtoturargoh narxi qancha bo‘ladi?
Avtoturargoh narxi beshta tarif hududlariga bo‘lingan bo‘lib, quyidagi narxlar amal qiladi:
- 1-hudud: 12 000 so‘m/soat
- 2-hudud: 10 000 so‘m/soat
- 3-hudud: 8 000 so‘m/soat
- 4-hudud: 6 000 so‘m/soat
- 5-hudud: 5 000 so‘m/soat
Tariflar hokimiyat tomonidan belgilanadi va ularga qat’iy rioya qilinishi shart. Ushbu narxlar shahar markazidagi yoki boshqa joylardagi tirbandlik darajasiga qarab belgilanadi.
Qo‘shni davlatlarda narxlar qanday?
Endi yuqoridagi narxlarni Rossiya, Qozog‘iston va Ozarbayjon misolidagi qo‘shni davlatlardagi avtoturargoh narxlari bilan taqqoslab ko‘ramiz.
Rossiya
Rossiyada avtoturargohlar uchun narxlar hudud va tarif turiga qarab farqlanadi:
- Oddiy tarifda narx kun davomida o‘zgarmaydi va 40 rubl/soatdan boshlanadi.
- Differensiyalangan tarif esa vaqtga bog‘liq bo‘lib, 0 ₽ dan 800 rubl/soatgacha bo‘lishi mumkin.
Masalan, markaz bo‘ylab halqa ichidagi hududda oddiy va differensiyalangan tarifli avtoturargohlar bo‘lishi mumkin.
Valyutalar konverteri
Qozog‘iston
Qozog‘istonda pullik avtoturargohlar asosan poytaxt Ostona (sobiq Nur-Sulton) va Olmaota shaharlarida joriy etilgan bo‘lib, boshqa shaharlarda bunday tizimlar hali keng tarqalmagan. Avtoturargoh narxlari 100-150 tenge/soatni tashkil etadi.
Valyutalar konverteri
Ozarbayjon
Ozarbayjonda avtoturargohlar asosan Boku, Sumgait va Ganja shaharlarida joylashgan. Narxlar hududga qarab:
- Boku:
- Markaz: 1 manat/soat.
- 1-hudud: 0,70 manat/soat.
- 2-hudud: 0,40 manat/soat.
- 3-hudud: 0,30 manat/soat.
Tungi vaqt (22:00-07:00) va yakshanba kunlari avtoturargohlar bepul. Shuningdek, 15 daqiqalik to‘xtash ham bepul hisoblanadi.
Valyutalar konverteri
Narxlarni taqqoslaymiz
Davlat |
Avtoturargoh narxi (milliy valyutada) |
Avtoturargoh narxi (AQSh dollarida) |
Ozarbayjon | 0,30-1 manat/soat | 0,18-0,59 |
Qozog‘iston | 100-150 tenge/soat | 0,23-0,34 |
O‘zbekiston | 5 000-12 000 so‘m/soat | 0,39-0,94 |
Rossiya | 40-800 rubl/soat | 0,44-9,39 |
Valyutalar konverteri
Kimlar uchun Toshkentda avtoturargohlar bepul bo‘ladi?
Pullik avtoturargohlarda quyidagi shaxslarga va transport vositalariga bepul joy ajratiladi:
- Nogironligi bo‘lgan shaxslarning maxsus belgilar bilan jihozlangan transport vositalari.
- Favqulodda vaziyatlar va tez tibbiy yordam avtomobillari.
- Ikkinchi jahon urushi ishtirokchilari transport vositalari.
- Davlat ro‘yxatidan o‘tishga muhtoj bo‘lmagan ikki g‘ildirakli transport vositalari.
Har bir turargohda kamida 5% joy yoki bittadan kam bo‘lmagan o‘rin imtiyozli transport vositalari uchun ajratilishi majburiy.
To‘lov qanday amalga oshiriladi?
Pullik avtoturargohlarda to‘lovlar avtomatlashtirilgan billing tizimi orqali amalga oshiriladi. Avtoturargoh zarur jihozlar bilan ta’minlangan bo‘lsa, naqd shaklda to‘lov qabul qilinadi. Bundan tashqari, bank kartalari va mobil ilovalar yordamida ham tezkor to‘lovni amalga oshirish imkoni mavjud.
To‘lov jarayoni quyidagicha amalga oshiriladi:
- Tizim avtomobilning davlat raqamini avtomatik qayd etadi va parkovka vaqtini hisoblashni boshlaydi.
- Avtoturargohni tark etishdan oldin haydovchi to‘lovni amalga oshiradi. Buning uchun to‘lov terminallari yoki mobil ilovalar ishlatiladi.
- Tizim to‘lovni qayd etadi va transport vositasiga chiqishga ruxsat beradi.
Belgilangan muddatda to‘lov qilinmagan taqdirda qo‘shimcha jarimalar qo‘llanilishi mumkin. Avtoturargohlarda to‘lov tizimi bo‘yicha ko‘rsatmalar joylashtiriladi, bu haydovchilarga jarayonni oson tushunishga yordam beradi. Mobil ilovalardan foydalanish esa to‘lovni masofadan turib amalga oshirish imkonini beradi.
Xulosa
Rossiya, Qozog‘iston va Ozarbayjon kabi davlatlarda ham avtoturargoh narxlari hududga qarab farqlanadi. Toshkentda narxlar qo‘shni davlatlarning aksariyatidan yuqori emas, balki ba’zi hollarda raqobatbardosh.
Pullik avtoturargohlar Toshkentda transport oqimini tartibga solish, tirbandlikni kamaytirish va shahar muhitini yaxshilashga qaratilgan muhim qadamdir. Yig‘ilgan mablag‘larning bir qismi shahar infratuzilmasini rivojlantirish va yo‘llarni modernizatsiya qilishga yo‘naltiriladi. Biroq, haydovchilar yangi tizimga moslashib, tariflar va to‘lov usullarini o‘rganishlari kerak.
Toshkentda ushbu tizimning joriy qilinishi shahar infratuzilmasining umumiy sifatini oshirishi va haydovchilar uchun qulayliklar yaratishi mumkin.