Pul o‘tkazmalarida xatolik yuz bersa nima qilish kerak?

O‘tkazmalardagi xatoliklar

Bitta kartadan ikkinchisiga pul o‘tkazishda turli xil xatoliklar bo‘lishi mumkin. Masalan: 

Ilovalar orqali pul o‘tkazganingizda, mablag‘ hisobingizdan yechilishi, lekin qabul qiluvchining bank kartasida aks etmasligi mumkin. Bunday vaziyatda, avvalo, to‘lov xizmatini taqdim etuvchi xizmat yoki bank bilan bog‘lanish lozim. Ular operatsiyalarni tekshirib, muammolarni bartaraf etadilar. Bunday holanda xavotirlanishga hojat yo‘q, mablag‘ingiz yo‘qolib qolmaydi. Muhimi, to‘lovni amalga oshirganingiz haqidagi elektron hujjat – chekni saqlab qo‘yishdir (barcha mobil ilovalarda bu imkoniyat mavjud).

Notanish karta raqamiga pul o‘tkazilganida esa quyidagi choralar ko‘riladi:

• To‘lov xizmatini taqdim etuvchi yoki kartani chiqargan bankka murojaat qilinadi va vaziyat tushuntiriladi.
• Agar pul o‘tkazmasini bekor qilish imkoni bo‘lmasa, bankka borilib, noto‘g‘ri o‘tkazilgan mablag‘larni qaytarish haqida ariza yoziladi.
• Agar xatolik tufayli pul o‘tkazilganligi isbotlansa, bank karta egasini noto‘g‘ri pul o‘tkazmasi haqida xabardor qiladi. Biroq, bu jarayon murakkab bo‘lishi mumkin, chunki karta egasi qarz borligini yoki xizmat ko‘rsatganligini da'vo qilishi mumkin.
• Agar qabul qiluvchi mablag‘ni ixtiyoriy ravishda qaytarmasa, uni faqat sud orqali qaytarish mumkin. Sud noto‘g‘ri yuborilgan mablag‘ni noqonuniy boylik deb hisoblaydi va uni qaytarish qarorini qabul qiladi.

Sudga murojaat qilganda, javobgar sifatida mablag‘ni olgan odam ko‘rsatiladi. Shaxsning ma'lumotlari bo‘lmasa, ichki ishlar organiga boshqa odamning mol-mulkini noqonuniy egallash bo‘yicha ariza yoziladi. Ichki ishlar organi arizani ko‘rib chiqib, pul oluvchining ismi, familiyasi va ro‘yxatdan o‘tgan manzilini aniqlaydi. Sudga ariza berishda, javobgar sifatida qabul qiluvchining banki ko‘rsatilishi ham mumkin. Jinoyat ishi qo‘zg‘atilmasa ham, jabrlangan shaxs ariza materiallari bilan tanishish huquqiga ega bo‘ladi.

Bank operatsiyasi tafsilotlaridan bankning nomi aniqlanadi. So‘ngra sud bankdan pul oluvchining ma'lumotlarini talab qilib, javobgarni almashtiradi. Natijada, qabul qiluvchi mablag‘ni sud qaroriga binoan qaytarishga majbur bo‘ladi. Sud orqali mablag‘larni qaytarish jarayoni bir necha oy (olti oydan bir yilgacha) davom etishi mumkin.

Foto: vologda.ru

Mablag‘larni yo‘qotmaslik uchun pul o‘tkazishdan oldin rekvizitlarni diqqat bilan tekshirish kerak. Bank odatda jo‘natuvchiga oluvchining ismi, otasining ismi va familiyasining birinchi harfini ko‘rsatadi. Pul o‘tkazish operatsiyasi ikki bosqichda amalga oshiriladi: avval yuboruvchi rekvizitlarni kiritib, “Jo‘natish” tugmasini bosadi, keyin ma'lumotlarni tekshirib, “Tasdiqlash” tugmasini bosadi. Shuning uchun, agar pul to‘g‘ri manzilga yetib borishiga ishonchingiz komil bo‘lsagina, operatsiyani tasdiqlash lozim. Agar xato topsangiz, orqaga qaytib, kerakli ma'lumotlarni yana bir bor to‘ldirish kerak.

Bloklangan hisob raqamiga pul o‘tkazma qilinadimi?

Bloklangan hisob raqamiga pul o‘tkazmalari kelaveradi, ammo bu mablag‘lardan foydalanib bo‘lmaydi. Hisobdan cheklovlar olib tashlanganidan keyin pul ishlatilishi mumkin. 

Bank hisobni uch marta noto‘g‘ri PIN-kod kiritilganda yoki mijozni noqonuniy faoliyatda gumon qilsa bloklaydi. Bu holatda odam hisobidagi pullardan vaqtincha foydalana olmaydi. Hisob bloklanishi mijoz hujjatlar orqali qonuniy faoliyatini tasdiqlamaguncha davom etadi.

Bank hisobni sud ijrochilarining talabiga binoan ham bloklaydi. Agar hisobga sud ijrochilarining talabiga binoan xatlov qo‘yilgan bo‘lsa, banklar mablag‘larni mijozning hisobidan olib, qarzni to‘lash uchun ijrochilarga yuboradi. Cheklovlar mijoz sud qarorini bajarib, qarzlarini to‘laganidan keyin olib tashlanadi. 

Banklar ijtimoiy yordam mablag‘larini (bolalar puli, qarindoshni yo‘qotish pensiyasi, alimentlar va boshqalar) olib qo‘ya olmaydi. Ammo boshqa odamdan kelgan pul mijozning shaxsiy mablag‘i hisoblanadi va hisobga tushishi bilan sud ijrochilariga yuboriladi. Xatlov olib tashlangandan keyin bu pullar qaytarilmaydi.

Terminal orqali to‘lov amalga oshirishda uchraydigan xatoliklar

Tasavvur qiling, do‘konda mahsulot xarid qildingiz va bank kartangiz orqali savdo terminalidan pul to‘ladingiz. Chekni olganingizda, kartangizdan noto‘g‘ri summa yechilganligini payqadingiz (masalan, 50 ming so‘m o‘rniga 500 ming so‘m) yoki bir xil summa ikki marta ketma-ket yechildi. Bunday holatda nima qilish kerak? 

HUMO tizimidan foydalanayotganingizda bank kartalari orqali savdo terminalidan noto‘g‘ri pul mablag‘lari yechilgan bo‘lsa, agar onlayn inkassatsiya hali amalga oshirilmagan bo‘lsa, bunday to‘lovni terminal orqali bekor qilish imkoniyati mavjud.

Shuningdek, ba'zi supermarketlarda mijozlar kassirning noto‘g‘ri summada mablag‘ yechish xatosidan himoyalangan, chunki tizim bunday xatolarni avtomatik ravishda to‘xtatadi. Ammo, bunday himoya barcha savdo nuqtalarida mavjud emas.

Boshqa holatlarda, noto‘g‘ri yechilgan mablag‘lar bank-ekvayer tomonidan savdo va xizmat ko‘rsatish subyekti (ya’ni terminal egasi) arizasi asosida mijozning bank kartasiga qaytariladi.

CLICK orqali yuborilgan pullarni esa 24 soat ichida qaytarish mumkin. Buning uchun “CLICK Evolution” ilovasining “Hisobotlar” bo‘limida to‘lovni tanlab, “To‘lovni bekor qilish” tugmasini bosish kerak. So‘ngra bekor qilish sababini ko‘rsatib, “Arizani yuborish” tugmasini bosish lozim. Ariza avtomatik ravishda menejerlarga yuboriladi va ular masalani 2 kun ichida hal qilishadi. Qabul qiluvchi hisobida qaytarish uchun yetarli mablag‘ bo‘lmasa, bekor qilish mumkin emas.

Mobil aloqa xizmatlariga to‘lov qilishda uchraydigan xatoliklar

Bunday vaziyatlarda ikki turdagi muammolar kuzatilishi mumkin:

• Pul yechildi, lekin hisobga tushmadi: To‘lov amalga oshirilgan bo‘lsa-da, mobil telefon hisobiga pul tushmagan taqdirda, 5-10 daqiqa kutib, hisobni qayta tekshirish lozim. Mablag‘ hali ham ko‘rinmasa, to‘lov xizmatlari yetkazib beruvchisining ishonch telefoniga qo‘ng‘iroq qilinadi. Ular to‘lovning amalga oshirilganligini va kerakli hisobga tushmaganligini tasdiqlagandan so‘ng, mablag‘ bank kartasiga yoki mobil telefon hisobiga qaytariladi.
• Noto‘g‘ri raqamga pul o'tkazish: Agar noto‘g‘ri mobil telefon raqamiga pul o'tkazilgan bo‘lsa, to‘lovni amalga oshirgan tashkilotga murojaat qilinadi. Agar bu mobil aloqa operatorlari orqali amalga oshirilgan bo‘lsa, ularning mobil ilovalari yoki xizmat ko‘rsatish ofislariga murojaat qilinadi. Har bir mobil operatorning bunday holatlar uchun belgilangan reglamenti mavjud.

Misol uchun, Beeline kompaniyasida avtomatik tarzda quyidagi shartlar asosida to‘lovlarni ko‘chirish mumkin:

• To‘lov summasi 3000 so‘mdan kam bo‘lsa.
• Xato faqat 4 raqamdan oshmagan bo‘lsa.
• Xatolik bilan amalga oshirilgan to‘lovdan keyin 14 kun ichida ariza berilgan bo‘lsa.

Agar to‘lov summasi 3000 so‘mdan ortiq bo‘lsa, xato 4 raqamdan oshgan bo‘lsa yoki to‘lov amalga oshirilganidan keyin 14 kundan ortiq vaqt o‘tgan bo‘lsa, qaytarish uchun ariza berilishi va chek ilova qilinishi yoki pasport va chek bilan yaqin atrofdagi Beeline ofisiga murojaat qilinishi kerak bo‘ladi. Ucell kompaniyasi esa to‘lov yuborilgan xizmatga murojaat qilishni tavsiya etadi.

Foto: art-gsm.ru

Kartangizga adashib pul tushsa qanday yo‘l tutish kerak?

Endi boshqa odamning xatosi tufayli pul sizning hisobingizga o‘tkazilgan holatni ko‘rib chiqamiz. Bunday pullarni qaytarish shartmi? Ha. Agar xato qilgan shaxs sudga murojaat qilsa, sud bu mablag‘ni noqonuniy boylik deb hisoblaydi. Sud qaroriga ko‘ra, siz ushbu pullarni qaytarishingiz kerak bo‘ladi yoki ular majburiy tarzda undiriladi.

Noto‘g‘ri yuborilgan pullarni qanday qaytarish kerak? Eng yaxshi usul — bankka murojaat qilib, vaziyatni tushuntirish va mablag‘ni yuboruvchining hisobiga qaytarishni so‘rash. Bu masalani bankka telefon orqali murojaat qilib ham hal qilish mumkin. Bank 3-4 kun ichida murojaatingizni ko‘rib chiqadi va mablag‘ni qaytaradi.

Yuboruvchi sizga to‘g‘ridan-to‘g‘ri murojaat qilib, pullarni qaytarishni so‘rasa ham, pullarni bank orqali qaytarish yaxshiroqdir. Chunki bunday "o‘tkazmalar" firibgarlar tomonidan amalga oshirilgan bo‘lishi mumkin. Shu tariqa, ular boshqa odamlarni o‘z jinoiy sxemalariga jalb qilishadi.

Mazkur firibgarlik sxemasi quyidagicha ishlaydi:

1. Firibgar internetda biror narsa sotayotganini aytadi.
2. Xaridor to‘lovni amalga oshiradi, lekin firibgar to‘lovni boshqa odamning bank kartasiga yo‘naltiradi.
3. Xaridor pulni o‘sha odamga o‘tkazadi.
4. Firibgar keyin o‘sha odam bilan bog‘lanib, xato o‘tkazma qilganligini aytadi va pullarni boshqa hisobga qaytarishni so‘raydi.
5. Xaridor mahsulotni olmaganini tushunib, pulni olgan odamdan pulini qaytarishni so‘raydi.
6. Pulni olgan odam pulni qaytarishga majbur bo‘ladi, chunki u xaridordan pul olgan.
7. Keyin pulni olgan odam firibgarlardan pulini undirishga harakat qiladi, bu esa juda qiyin bo‘ladi.

Pul o‘tkazishda har doim hushyor bo‘ling. Mablag‘laringizni qaytarish juda qiyin bo‘lishi mumkin.