Ta'lim krediti qanday olinadi?

Ta'lim kreditini olish uchun ariza qanday topshiriladi?

Ta’lim kreditini olish uchun arizani onlayn tarzda yoki bankka borib topshirishingiz mumkin. Onlayn ariza yuborish uchun quyidagi ikki usuldan foydalanishingiz mumkin:

1. Yagona portaldagi maxsus xizmat

my.gov.uz portalidagi xizmat “Talabalar uchun ta'lim kreditini olish” deb ataladi.

2. Talim krediti axborot portali

Talim kreditini olish uchun ariza topshirish bosqichlarni talim-krediti.mf.uz sayti misolida ko‘rib chiqamiz: 

• Talaba dastlab talim-krediti.mf.uz saytida o‘z shaxsiy kabinetiga kiradi va “Ariza jo‘natish” xizmatini tanlaydi. 
• Ariza to‘ldirish jarayonida talabaning o‘qish holati, kursi va ta'lim shakli avtomatik ravishda HEMIS, kontrakt.edu.uz va prof.edu.uz tizimlari orqali tekshiriladi va tasdiqlanadi. 
• Shaxsiy kabinetda “Shaxsiy ma'lumotlar” moduli mavjud bo‘lib, bu yerda talaba va uning o‘qish joyiga oid ma'lumotlar saqlanadi. Talaba bu ma'lumotlarni tekshirib chiqishi, o‘qish joyi va OTM bilan tuzilgan shartnoma haqidagi ma'lumotlarni tasdiqlashi kerak.
• Keyin, “Ariza yuborish” tugmasini bosish orqali ariza yuboriladi. Ariza yuborish bosqichida qaysi viloyat, qaysi bankdan kredit olish, kredit summasi va kafil shaxsning JSHSHIR raqamini kiritish talab etiladi. Ma'lumotlarni kiritgandan so‘ng, ariza yuboriladi va “Arizalar” bo‘limida yangi holatda ko‘rsatiladi. 

• Kafil shaxs ham talim-krediti.mf.uz sahifasiga kirib, “Kirish” tugmasini bosadi va tizimga kafil sifatida kiradi. Shundan so‘ng, Yagona identifikatsiya tizimidan ro‘yxatdan o‘tadi va o‘zining shaxsiy kabinetidan “Kafil roziligi” moduliga kiradi. Bu yerda talabaga oid ariza va shartnoma shartlarini ko‘rib chiqib, “Tasdiqlash” tugmasini bosadi va kafillik roziligini beradi.
• Ushbu bosqichlardan so‘ng talabaning arizasi “Jarayonda” holatida ko‘rinadi va keyingi bosqichlarga o‘tadi. Kafil shaxs talabaning arizasini 24 soat ichida tasdiqlamasa, ariza avtomatik ravishda bekor qilinadi.
• Banklar arizani 5 ish kuni ichida ko‘rib chiqadi. Agar belgilangan muddatda bankdan javob kelmasa, tanlangan bankning raqamlarga murojaat qilish mumkin. Agar talaba yoki kafil shaxs bankning so‘rovlariga 10 kun ichida javob bermasa, ariza avtomatik bekor qilinadi.

Taʼlim kreditini moliyalashtirish jamg‘armasi resurslari hisobidan quyidagi 12 ta tijorat banki tomonidan ajratiladi: Agrobank, Xalq banki, Mikrokreditbank, Milliy bank, Asakabank, O‘zsanoatqurilishbank, Ipoteka bank, Qishloq qurilish bank, Aloqabank, Turonbank, Hamkorbank, Orient finans bank.

Ta’lim kreditini olish uchun kerakli hujjatlar

Bankdan ta’lim kreditini olish uchun quyidagi hujjatlarni taqdim etish zarur:

Agar ariza rad etilsa, talabaga sababi ko‘rsatilgan javob xati beriladi.

Kredit shartlari

Ta’lim krediti, birinchi kurs talabalariga bir yillik kontrakt miqdorigacha ajratiladi. Ikkinchi va undan yuqori kurs talabalarida esa, agar fanlarni o‘zlashtirish o‘rtacha ko‘rsatkichi “3” dan past bo‘lsa, ta’lim krediti to‘lov-kontrakt summasining 80 foizigacha beriladi, "Ijtimoiy himoya yagona reyestri"ga kiritilgan oilalar farzandlari bu qoidadan mustasno.

Taʼlim kreditining asosiy qarzi talabaning rasmiy o‘qish muddati tugagandan so‘ng 7-oydan boshlab 7 yil davomida qaytariladi. Banklar tomonidan ajratiladigan taʼlim kreditlari shartlari har bir bank tomonidan alohida belgilanadi. Kredit oluvchi taʼlim kreditini shartnomada belgilangan muddatlardan oldin qaytarishga haqli. 

Imtiyozli taʼlim krediti esa Markaziy bankning asosiy stavkasi miqdorida ajratiladi. Agar Markaziy bankning asosiy stavkasi pasaysa, kredit foizi ham pasayadi. Biroq, agar asosiy stavka ko‘tarilsa, kredit foizi o‘zgarmaydi.

• Yigitlar uchun: Kreditning foiz stavkasi Markaziy bankning asosiy stavkasi miqdorida, hozirda bu 13,5% ni tashkil etadi (2024-yil 10-sentyabr holatiga).
• Qizlar uchun: Kredit foizsiz beriladi, ya’ni 0% stavkada.

Ta'lim krediti kimlarga beriladi?

Ta’lim krediti faqat O‘zbekiston fuqarolari uchun beriladi. Chet el fuqarolari va fuqaroligi bo‘lmagan shaxslarga banklar tijorat shartlarda kredit berishi mumkin. 

Kredit oluvchining doimiy daromad manbaiga ega bo‘lgan oila aʼzolari (ota-onasi, aka-ukasi, opa-singlisi, eri yoki xotini) yoki boshqa uchinchi shaxslar ta’lim krediti shartnomasida birgalikda kredit oluvchi sifatida qatnashishlari mumkin. 

"Ijtimoiy himoya yagona reyestri"ga kirgan oilalarning farzandlariga ajratiladigan ta’lim krediti bo‘yicha garov va kafillik talab etilmaydi.

Foto: agro.uz

Ta'lim krediti qanday o‘quv yurtlari uchun ajratiladi?

Ta’lim krediti O‘zbekistondagi davlat, nodavlat yoki xorijiy oliy, o‘rta maxsus va professional ta’lim tashkilotlariga beriladi. 

Ta’lim krediti faqat kunduzgi ta’lim shaklida beriladi va quyidagi shartlarga javob berishi kerak:

• bakalavr (shu jumladan ikkinchi mutaxassislik) yoki magistr talabalari uchun;
• to‘lov-kontrakt asosida o‘qishga kirgan talabalar;
• o‘qishini ko‘chirgan talabalarga.

Ta’lim krediti quyidagi ta’lim shakllari uchun berilmaydi:

• super-kontrakt;
• sirtqi;
• kechki;
• masofaviy;
• maxsus sirtqi shakllar.

Xorijda joylashgan OTMlarda o‘qish uchun ta’lim krediti berilmaydi. Shuningdek, HEMIS dasturiga ulanmagan xususiy OTMlarning talabalariga ham ta’lim krediti berilmaydi.